Ä°ran ve HizbullahÂ’a Kuntar darbesi

Hizbullah komutanı Samir Kuntar'ın Ä°srail'in savaÅŸ uçakları tarafından Åžam kırsalında öldürülmesi Hizbullah ve Ä°ran'ın yüzüne bir tokat gibi indi. Bu darbenin sebebi Kuntar'ın ölmesi deÄŸil, iki tarafın Lübnan ve bölgedeki destek hattının Rusya ile karmaşık iliÅŸkisinin anlaşılması oldu. 

Kuntar'ın ölümü, Ä°ran'ın Suriye'de giderek çıkmaza giren durumunu gözler önüne sererken, Ä°ran ve Hizbullah'ın bölgede sahip olduÄŸu ve ellerinde kalan Åžii güvenini de sarsacak gibi görünüyor. 

Özellikle Lübnan'daki Şiiler, Rusya'nın Kuntar'ın öldürülmesi için İsrail'e izin verdiği acı gerçeği ile yüzleşti. Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın Kuntar'ın cenazesinin ardından yaptığı konuşması ilginçti. Yaklaşık yarım saat süren konuşmanın sadece dört dakikasında Kuntar'dan bahsederken Nijerya'daki Şiiler ve ABD'nin Hizbullah yaptırımları hakkında yirmi dakika konuştu.

Nasrallah özellikle üç konu üzerinde durdu:

Ä°lki, ABD'nin Hizbullah üzerindeki yaptırımlarının giderek artmasıydı. Lübnan'daki bazı ekonomi uzmanlarına göre bu yaptırımların amacı, Ä°ran yaptırımlarının kaldırılmasının ardından Hizbullah'a daha fazla para akışı olmamasından emin olmak. Hizbullah liderini asıl endiÅŸelendiren mesele buydu. Sosyal hizmetler, savaşçılar ve ailelerine para ayrılamadığında Nasrallah ve partisi büyük bir yıkım yaÅŸayacak. Hizbullah taraftarı gazeteler ve medya organları Lübnan'daki bankaların ciddi bir riskle karşı karşıya olduÄŸu haberlerine yer vermekte. 

Ä°kincisi, Hizbullah Suriye ve Irak'ta girdiÄŸi yeni ittifaklarla her zamankinden daha zayıf ve kırılgan bir hale geldi. Nasrallah, Ä°srail'e karşı uygulayacağı kısasın hiç şüphesiz bir savaÅŸa sebep olacağını biliyor. Ancak buna raÄŸmen, geçtiÄŸimiz sene Cihad Mugniye'nin ölümü üzerine uygulanan gibi bir kısasa da ihtiyaç duyuyor. Fakat Rusya ve Ä°ran'ın Suriye ittifakını izleyen bir Ä°ran anlaÅŸması ve Rusya ve Ä°srail arasında devam eden iÅŸbirliÄŸi, Hizbullah'ın kısas planını daha karmaşık bir hale getiriyor. 
Üçüncüsü, Rusya'nın Suriye'deki rolü. Hem İran hem de Hizbullah liderleri Rusya'ya güvenilmeyeceğini biliyor: çünkü Rusya'nın önceliği İran'ın menfaatlerini değil Esed rejimini korumak. Aslında Suriye'de İran'ın istekleri ile Rusya'nın istekleri birbirinden tamamen ayrı, ancak destek tabanları bu ayrılıklardan pek de haberdar değildi. İşte Kuntar'ın ölümü Rusya'nın İsrail'le birlikte hareket ettiği ve mevzu Hizbullah liderlerini ve askerlerini hedef almak olunca ne kadar ciddi oldukları acı gerçeğini ortaya çıkardı. Hizbullah kısas uygulayamaz ve destek tabanı bu acı gerçeği anlamış durumda.

Samir Kuntar'ın ölümü Şii destek tabanına iki şeyi gösterdi: İran'ın Suriye'de gerçekten ne kadar zayıf olduğu ve bölgenin Arab/İsrail çatışmasının çok ötesine taşındığı. Hizbullah artık farklı önceliklere sahip.

Hizbullah açısından Rusya ve Ä°srail arasındaki askeri ittifakın en rahatsız edici tarafı, Ä°srail'in Rusya ile ittifak halinde olduÄŸu sürece Suriye üzerinde rahatça uçma özgürlüğüne sahip olması. DiÄŸer taraftan Rusya, Hizbullah ve Ä°ran Devrim Muhafızları'nın Suriye'deki askeri ve lojistik tahkimatları hakkında bilgi sahibi. Rusya'nın bu bilgileri ittifak dahilinde Ä°srail ile paylaşıyor olması Hizbullah için aşırı derecede endiÅŸe verici bir durum. 

Aslında İran, Rusya'nın askeri müdahalesinden pek de memnun değil. Çünkü Rusya hem askeri hem de diplomatik sahalarda İran'ın plan ve menfaatlerini tehlikeye atıyor. Rusya'nın Suriye'ye müdahalesi ile İran bölge, kontrol ve gelecek beklentilerini kaybetmiş oldu.

Aslı now.mmedia'da yer alan makale Melahat Kemal tarafından Timetürk için çevrilmiÅŸtir.